آیا راهیابی تیم ملی فوتبال به جام جهانی و شادی و پایکوبی مردم در خیابان نشاط اجتماعی است یا حضور مردم در خیابان‌ها برای برگزاری جشن پیروزی نامزد مورد علاقه خود در انتخابات ریاست جمهوری؟ آیا شرکت در یک کنسرت باعث افزایش نشاط اجتماعی می‌شود یا چند برابر کردن یارانه‌ها؟
این سوال را در گوشه ذهنتان داشته باشید تا برای شما از تاثیر نشاط اجتماعی بر پیشرفت و رشد ملت‌ها بگوییم. تمامی محققان و دانشمندان علوم اجتماعی بر این امر توافق دارند که در یک جامعه شاد و خوشحال، افراد مشارکت موثرتر و هدفمندتری در امور ملی خواهند داشت. پس تامین نشاط اجتماعی یک امر حاکمیتی و لازم است که بر عهده حکومت می‌باشد.نشاط اجتماعی از مؤلفه‌های رفاه اجتماعی به شمار می‌رود و بیش از مداخلات پزشکی و روانی به عوامل اجتماعی و اقتصادی وابسته بوده و در عین حال، یکی از مفاهیم محوری توسعه پایدار است.
اصولا خروجی جامعه شاد و امیدوار با خروجی و دستاورد جامعه غمگین بسیار متفاوت است. می‌توان گفت در جامعه شاد و انرژیک، شاخص‌هایی مانند رشد اقتصادی و رفاه اجتماعی و در مجموع رضایت اجتماعی در حد قابل قبول و بالایی قرار دارد و برعکس در جامعه غمگین، وضعیت متفاوت است. شادی و نشاط نقش مهمی در تامین و ارتقای سلامت فرد و جامعه دارد و می‌تواند در کنار حس خرسندی و امید و اعتماد، سرعت‌دهنده تحقق توسعه ملک و ملت باشد. برخی دانشمندان معتقدند اگر مردم یک جامعه، احساس شادکامی، خشنودی و رضامندی نکنند، نمی‌توان آن جامعه را توسعه یافته قلمداد کرد.
در واقع امروزه میزان احساس رضایت از زندگی یکی از عوامل پیشرفت و شاخصی برای سنجش توسعه یافتگی جوامع بشری است. با این وجود، گزارش نشاط سازمان ملل متحد در سال ۲۰۱۶ نشان می‌دهد که نمره نشاط در ایران در رتبه ۱۰۵ قرار دارد.
بند «ب» ماده ۹۷ قانون برنامه چهارم توسعه، دولت را مکلف کرده است به منظور پیشگیری و کاهش آسیب‌های اجتماعی نسبت به طرح جامعی برای بسط و گسترش روحیه نشاط، شادابی، امیدواری، اعتماد اجتماعی، تعمیق ارزش‌های دینی و هنجار‌های اجتماعی اقدام کند، با این حال و با گذشت سال‌ها، هنوز جلوه‌ای از تهیه و اجرای این طرح، بروز عینی نیافته است.شادی نوعی حالت یا احساس عاطفی و در عین حال نوعی ارزیابی عقلی از زندگی و وضعیت فرد از موقعیت خود است. این احساس و ارزیابی اگرچه توسط فرد صورت می‌گیرد، اما از طریق ارزش‌ها، باورها، هنجار‌ها و ساختار‌های اجتماعی تعین می‌یابد و طی فرآیند جامعه‌پذیری و فرهنگ‌یابی در افراد درونی می‌شود. با در نظر گرفتن این امر، شادی در جوامع و بین گروه‌های مختلف، برساخت متفاوتی است. با توجه به این واقعیت، شادی یک چیز واحد نیست بلکه در جهان واقعی، شادی‌های مختلف وجود دارد.
برنامه‌ریزی برای تحقق نشاط اجتماعی از اصلی‌ترین نیاز‌های زندگی شهری است، زیرا شهروندان کمتر فرصت پیدا می‌کنند به خودشان و نیازهایشان فکر کنند و به شدت مستعد افسردگی هستندنشاط در زندگی، ترکیبی است از شرایط فردی و اجتماعی و در واقع خود نشانه‌ای است از نگرش‌های مثبت نسبت به جهان و محیطی که فرد را فراگرفته و در آن زندگی می‌کند. نشاط در زندگی، احساس خوشبختی، اعتماد متقابل و احساس تعهد و موارد مشابه همه در یک دسته فرهنگی قرار دارند و نشانه نگرش فرد به خود و جهان پیرامونی است. سطح پایین نشاط اجتماعی به گرایش‌های منفی نسبت به جامعه مربوط می‌شود.
باید به این نکته هم توجه کرد که بین شادی و زندگی، رابطه مستقیمی وجود دارد، یعنی کسی که در ظاهر و باطن شاد است، چهره‌ای گشاده دارد، امیدواری، پویایی و تفکر منطقی بر وجودش حکمفرماست. شادی، تصمیم‌گیری را برای او آسان می‌کند و تلاش و قدرت بهره‌مندی از فکر و عقل را برای او راحت‌تر می‌نماید.
چنین انسانی، زمین را بر خود تنگ نمی‌بیند، در کوچه باغ زندگی او از بن بست خبری نیست؛ در نتیجه از زندگی کردن لذت می‌برد و وجودش برای خود و دیگران ارزشمند می‌شود. در کل نشاط اجتماعی شرایطی است که افراد از آن احساس رضایت کرده و پویایی دارند. به‌طور کلی می‌توان گفت نشاط و شادی تحت تأثیر جامعه و شرایط فردی انسان‌ها قرار دارد. شادکامی موجب تحرک فیزیکی و شکوفایی ظرفیت‌های جدید در جامعه می‌شود. برقراری گسترده روابط اجتماعی، گسترش مشارکت‌های مردمی و هدفمندی جامعه از آثار نشاط اجتماعی است. نشاط اجتماعی حاصل عواملی است که از جامعه‌ای به جامعه‌ای دیگر متفاوت هستند. این تفاوت ناشی از فرهنگ جوامع است. مقبولیت اجتماعی، امید به آینده، عدالت اجتماعی، پایبندی به معتقدات دینی، بیگانگی، همبستگی و محرومیت اجتماعی از عواملی هستند که در کاهش و افزایش نشاط اجتماعی مؤثر هستند.
این عوامل را در مجموع می‌توان در قالب سرمایه فرهنگی و سرمایه اجتماعی بیان کرد. اگر شادکامی اجتماعی را حاصل شادی‌های افراد جامعه بدانیم، به این باور می‌رسیم که افسردگی‌های افراد در افسردگی جامعه مؤثر است. پس باید عوامل مؤثر در ارتقای شادی‌های افراد را بشناسیم و برای گسترش این عامل‌ها در جامعه تلاش کنیم.موتور محرکه توسعه پایدار، نشاط اجتماعی است که از انحرافات اجتماعی می‌کاهد، امنیت اجتماعی را گسترش می‌دهد، تولید همراه با خلاقیت و نوآوری را رایج و همبستگی اجتماعی را زیادمی‌کند و بیگانگی با جامعه را کاهش می‌دهد. در مجموع، به ترمیم و ارتقای سرمایه فرهنگی و اجتماعی می‌انجامد که از ارکان توسعه پایدار است. نشاط اجتماعی تک علتی نیست بلکه در کاهش و ارتقای آن مجموعه‌ای از علت‌ها دخالت دارند که محیط اجتماعی، شخصیت فردی و فرهنگ حاکم بر جامعه مهم‌ترین آن‌ها هستند. اما عوامل حاکمیتی یک روی این مسئله است. بُعد دیگر این آن فرهنگ سازی اجتماعی در میان خانواده‌ها برای تشویق آن‌ها جهت حرکت در تامین نشاط اجتماعی است.
امروزه انسان شناسان شهری بر این باورند که هر چه فضا‌ها و طراحی‌های شهری برای زندگی شهروندان بیشتر فراهم باشد، خانواده‌ها نیز آرامش فرهنگی، روانی و اجتماعی بیشتری دارند و به طور کلی فرهنگ، باور‌های فردی و تفریحات سالم ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند. مدتی است که افزایش نشاط اجتماعی در دستور کار ارگان‌های اجرایی و حاکمیتی قرار گرفته است. زنان یکی از ارکان اصلی ایجاد نشاط اجتماعی هستند. اگر جامعه‌ای بخواهد کارامد و پرنشاط باشد باید امید و انگیزه را در میان زنان آن رواج داد. از طرفی از طریق آموزش و فرهنگ سازی، باید مردم را متوجه این امر کرد که خود آن‌ها نیز برای شادی و نشاط خود کوشا باشند.
برای دستیابی به لینک اصلی خبر اینجا را کلیک کنید
