بیش از دو دهه است که مستندسازی برای سیاستمداران حرفه‌ای امریکا باب شده است. ساخت این مستندها باعث شده سیاستمداران تحت تاثیر فشار افکار عمومی، به سمت تعدیل سیاست‌های بهره‌وری حداکثری از اقتصاد و منابع تجدیدناپذیر بروند. سینمای مستند در جهان، مسیرهای پرپیچ و خمی به تداوم حرکت خود بخشیده و تاکنون توانسته در بکارگیری زبان تصویر برای انتقال پیام‌های مختلف از مسائل و بحران‌های زیست‌محیطی، بحران‌های سیاسی و اقتصادی، افزایش دستاوردهای تکنولوژیک در سطوح مختلف، مسائل آموزشی، نقش مهمی را به عنوان یک رسانه موضوعی و همچنین به عنوان یک ابزار ارتقای آموزش‌های فرهنگی و اجتماعی شهروندان در سراسر جهان ایفا کند. در این قالب از بیان هنری سینمایی، به‌جای طرح اشخاص خیالی و صحنه‌های شبیه‌سازی شده، از اشخاص واقعی و صحنه‌های حقیقی بهره‌برداری می‌شود و درواقع فرمی از هنر مستقیم را به مثابه یک کالای دسته‌بندی شده موضوعی، در اختیار مخاطب قرار می‌دهد که همزمان دربردارنده ویژگی‌های گروهی از کالاها از قبیل کتاب، مجله، فیلم آموزشی و یک اثر هنری حاوی اسناد است. سه مستند ساز امریکایی هانس وایز، سام شلاین وجیکوب کرافورد نظرات خود را چنین بیان کرده اند:
برای حفاظت از ذخایر گیاهان و جانوران و میراث تاریخی با انتخاب هنری دقیق موضوعات و شناسایی گونه‌های در معرض انقراض گیاهی و جانوری، مستنداتی در رابطه با این پروژه‌های بزرگ تهیه شده و با استفاده از تکنیک‌های جذاب هنری در این زمینه، مخاطبان بسیار زیادی را به خود جلب کرده است. به جرئت می‌توان گفت از زمانی که پخش این مستندات شدت گرفته، تعداد تشکل‌های زیست‌محیطی و حافظ حقوق حیوانات بیش از صد برابر شده است ! این باعث افزایش آگاهی‌های عمومی در رابطه با مسائل زیست‌محیطی شده و مردم با افزایش فشارهای زیست‌محیطی، دولت را مجبور به همکاری با این تشکل‌ها برای طراحی کنوانسیون‌های زیست‌محیطی می کنند که با تصویب در صحن عمومی سازمان ملل، مورد تایید و تصویب کشورهای بسیار زیادی در سراسر دنیا قرار گرفت. مستند گرمایش زمین توانست باعث شکل‌گیری کنوانسیون‌های ژنو و منوترال در رابطه با موضوعات مرتبط با آب و هوای جهان شود. پیمان آب و هوایی پاریس هم تحت تاثیر همین موضوعات که در مستندهای بسیار استراتژیک مطرح می‌شد، مورد تصویب سران گروه هفت و گروه بیست قرار گرفت. حتما مستند «رژه پنگوئن‌ها» را دیده‌اید! جادوی صداپیشگی مورگان فریمن در این اثر باعث اثرگذاری گسترده این مستند و دیده شدنش درسرتاسر جهان شد.
مستندسازی حرفه‌ای به بخشی از سیاست بدل شده است. بیش از دو دهه است که مستندسازی برای سیاستمداران حرفه‌ای امریکا که قصد کاندیداتوری در انتخابات‌های مختلف از قبیل فرمانداری و شهرداری، مجلس نمایندگان، سنا و ریاست‌جمهوری را دارند، باب شده و آنها برای تهیه و ساخت این آثار از آخرین تکنیک‌های مستندسازی بهره می‌برند. از طرف دیگر مستندهای بسیار قدرتمندی که در زمینه محیط زیست و مسائل اقتصادی، باعث شده که سیاستمداران آمریکایی تحت تاثیر فشار افکار عمومی، به سمت تعدیل سیاست‌های بهره‌وری حداکثری از اقتصاد و منابع تجدیدناپذیر بروند.این مستندها کار لابیست‌های حرفه‌ای را، از طریق فشار بر افکار عمومی به جلو می‌برد و نقش مهمی در چگونگی تصویب قوانین در کنگره و سنا دارند. باید گفت که جدال‌های مهم سیاسی و اقتصادی دنیا، جدای از لابی‌های پنهانی، از طریق جنگ ساخت مستندهای حرفه‌ای دنبال می‌شود.
بخش مهمی از کنوانسیون‌های مهم آب و هوایی که تاکنون به تصویب رسیده است، حاصل اثرگذاری مستندهای با کیفیت در رابطه با محیط زیست بوده که افکار عمومی را به وحشت انداخته و باعث شده تا تشکل‌های مردم نهاد و سایر بخش‌های مرتبط با جامعه مدنی، ساختار قدرت در ایالات متحده را به فکر تقویت قوانین زیست‌محیطی بیاندازد. این قوانین باعث کاهش شکست هیدرولیکی و بکارگیری کمتر سوخت‌های فسیلی توسط صنایع و حتی باعث شد که در یک زمانی، بسیاری از صنایع سنگین و آلاینده آمریکا و اروپا، به مناطق کمتر صنعتی آفریقا و آسیا منتقل شوند که در نهایت با روی کار آمدن ترامپ و زیر سوال بردن این مستندات، دوباره شکست هیدرولیکی و تولید گازهای گلخانه‌ای افزایش یافت. حامیان ترامپ با ساخت مستندهایی، مستندهای مربوط به گرمایش زمین را، حاصل فریب‌ها و دروغ‌پردازی‌های لابی چینی‌ها در آمریکا می‌دانستند که به دنبال کاهش رشد اقتصادی و صنعتی آمریکا بود! فارغ از صحت این ایده تبلیغاتی، باید بدانید که امروز، این مستندها هستند که تلاش برای اقناع و یا تهییج افکار عمومی را دنبال می‌کنند و مردم را به سمت فشار بر سیاستمداران و یا حمایت از اقدامات و افکار آنها سوق می‌دهند.
منبع : خبرگزاری ایلنا
